Thì đối với họ thời gian như đốt trôi giai đoạn: hai giờ Việt văn qua như chốc lát. Đời sống nội tâm nầy của họ cũng dồi dào hay là hơn đời sống ngoại thân nói trên. Đối với người ngoài xã hội, họ là nguồn ô nhục cho vợ con hơn là làm cho gia đình được danh giá.
Đấng Quan phòng không những chỉ chuẩn bị cho bạn những cơ quan để truyền sinh mà còn cho bạn bao nhiêu đứctính như cường dũng, sáng suốt, đảm đương và cho người bạn trăm năm của bạn những đức tính hiền dịu, tế nhị, hy sinh. Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi mất dạy. Con người có tự do sử dụng nó hay hướng nó về những lý tưởng tuyệt vời hơn.
Trong mấy chương sau tôi sẽ nói thẳng bao nhiêu điểm tệ của họ. Bắt họ ra trước công chúng nói vài tiếng: tim họ như muốn nhảy ra khỏi ngực. Việc cho là tối hảo hồi 15 tuổi, qua tuổi 40 bạn thấy khờ dại quá.
Trước khi tiếng của họ đến cung giọng bình thường, họ bất đắc dĩ pha trộn hai thứ âm thanh nói trên. Giá người ta để ý đ ào luyện họ về phương diện nầy thì xã hội chắc có khá đông nhân tài kinh bang tế thế hơn. Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi mất dạy.
Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư bản, vô sản. Vào tuổi thanh xuân, bạn trai nào mà không có lần nghĩ y như Ozanam. Oâng nội ngừng thuật chuyện săn cọp thì họ đánh đáo tiếp theo.
Người không huấn luyện óc chú ý là người khó có đời sống tinh thần sâu sắc, khó tìm được những ý hay, khó nói chuyện mạch lạc, dĩ nhiên là khó bề thuyết phục ai được. Hạnh phúc của dân tộc bạn, hưng thạnh của loài người tùy ở bạn không ít. Người ta vẫn chú ý một phần nào về cách trang sức của bạn trai để đánh giá họ, nhưng người ta chú trọng hơn về con người nội tâm và xử thế của họ.
Nàng đến gần tôi hỏi tôi là ai. Thứ lương tâm tự nhiên căn cứ vào lương trí để xét đoán họ đã bị cướp giựt và thế lại bằng thứ lương tâm có thể vừa ôm ai hôn xong rồi thọc huyết người đó. Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư bản, vô sản.
Nhưng tại từ bản tính tự nhiên, họ có bẩm phú tỏ ra mình có quyền. Có người thật ra không tin bạn mình lắm, mà cũng phô bày các chuyện lăng nhăng về ái tình, về tình tâm giao. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển.
Tôi gặp nhiều bạn trai mới sập mặt trời là ngáp và lúc ngủ họ ngủ đơn sơ lắm. Chớ nên có một quan niệm tu trì sai lầm thì nguy hiểm. Còn ăn cơm xong chất chén đũa lại.
Lạy Thượng đế xin ban cho loài người tri ân. Một đacëtính của lương tâm bạn trai là dứt khoát. Kết quả khốc hại của dâm tặc nầy thì vô số.