Tuy nhiên, có một cách tương đối đơn giản để thay đồi tiến trình cuộc sống, bất kể tuổi tác hay hoàn cảnh, đó chính là đặt ra cho mình những mục tiêu cụ thể rõ ràng. Vậy tự trọng là gì? Theo tôi, tự trọng chính là sự tự cảm nhận về mình, bất kể điều người khác nói. Tuy cách diễn giải khác nhau, nhưng họ lại rất thống nhất về sự tồn tại của hai yếu tố này và khẳng định chúng đều quan trọng như nhau.
Cuốn sách sẽ giúp chúng ta nhận ra được những điều quan trọng nhất để tạo nên một cuộc sống có ý nghĩa thực sự. Cuộc sống chúng ta là kết quả của di truyền, giáo dục và những kinh nghiệm sống của chúng ta. Thế giới quảng cáo bủa vây chúng ta bằng những thông điệp mập mờ của sự không trung thực.
Eddie Rickenbacker, phi công nổi tiếng trong chiến tranh thế giới thứ nhất, một lần bị trôi dạt trên một phao cứu sinh, đói khát trong suốt hai mươi mốt ngày cùng cực và vô vọng giữa biển Thái Bình Dương mênh mông giá lạnh. Nguyên nhân của vô số những vụ tai tiếng và bê bối tập thể liên tục xảy ra tại Enron, Authur Andersen, Tyco, Xerox, WorldCom, v. Hãy để mỗi người tự hoàn thiện mình bằng chính những khả năng tiềm ẩn mà họ vốn có.
Hãy tích cực Chúng ta không thể cảm nhận tốt về mình nếu suy nghĩ của chúng ta chỉ hướng đến những điều bi quan, tiêu cực. Trong suy nghĩ của họ, có vẻ như việc phàn nàn đó tưởng sẽ trút bớt trở ngại của mình lên người khác, và chính điều đó cũng thể hiện rằng họ chưa chấp nhận khó khăn là điều vốn có của cuộc sống. Không có gì sai trái khi có những cảm xúc đó sau một thất bại to lớn.
Hoàn cảnh của Frankl còn tệ hơn tôi nhiều. Mọi người cùng chia sẻ những tổn thương, nỗi đau và mất mát của riêng mình. Khi tôi còn dạy môn tâm lý học, khi đến phần nói về tính kỉ luật, tôi lấy việc tiết kiệm tiền làm ví dụ minh họa.
Sao ta không giới hạn trong một không gian hẹp hơn nữa chẳng hạn như một quốc gia cụ thể nào đó, hoặc tốt hơn nữa, một vùng, một thành phố? Tôi tiếp tục giải thích rằng ước mơ được sống ở châu Âu một ngày nào đó là một ví dụ tốt về một mục tiêu gần. Điều này hoàn toàn khác với sự lãnh đạm. Nhưng hãy nhớ là chúng ta có quyền lựa chọn.
Chúng ta có thể trở thành một người tự kiêu, không quan tâm đến ai, hoặc là một người tử tế, tốt bụng và luôn tôn trọng người khác. Viên đá đầu tiên và cần thiết nhất của nền tảng đó là sự trung thực. Ông luôn đặt tinh thần làm việc của mình lên trên, lạc quan yêu đời và nói chuyện thật hóm hỉnh, duyên dáng.
Nhà triết học Authur Schopenhauer từng có câu nói thật chí lý: Chúng ta ít khi nghĩ đến những điều chúng ta đã và đang có, mà chúng ta luôn tự đau khổ, dằn vặt về những điều chúng ta chưa có và muốn có. Trong buổi học đầu tiên sau khi áp dụng phần thử nghiệm này, tôi hỏi họ cảm thấy như thế nào so với những ngày trước đây, sau khi cố gắng không phàn nàn về những điều không cần thiết phải làm như vậy. Những thời gian nhàn rỗi, những chuyến đi chơi trượt tuyết mùa đông, những bữa lễ tiệc đã được đánh đổi thật xứng đáng bằng niềm vui được chơi thể thao, bằng những chiếc huy chương và bằng một học bổng toàn phần vào một trường đại học danh tiếng.
Trong phần tiếp theo của cuộc thử nghiệm, tôi yêu cầu mỗi sinh viên liệt kê những sự vật, những người hay những điều gì khác mà họ cảm thấy hài lòng hoặc đánh giá cao. Tôi hàm ý gì khi nói đến lòng tốt đúng nghĩa? Ý rằng chúng ta nên sống theo những giá trị đạo đức vĩnh hằng cùng tồn tại với chúng ta từ buổi bình minh của thế giới này. Tôi không thể chờ thêm một ngày mới bắt đầu.
Vào năm đầu tiên tại trường cao đẳng, tôi có gặp Hal DeJulio, một người đã tìm ra cách đơn giản để có một cuộc sống hạnh phúc cho mình. Diane, một nữ sinh viên trên 40 tuổi, hăng hái và ham học, trình bày trước tiên. Một trong những bài học đó là Hạnh phúc không bỗng dưng mà có.