Chiếc áo sơ mi vàng là luật bắt buộc của những người muốn chơi trò được thăng chức và mọi người đều biết điều này. Đây chính là một thói quen mà mọi người cần phát triển. Phương thức tư duy này không có gì sai, tuy nhiên, nó không đem lại hiệu quả.
Một khái niệm có liên quan chặt chẽ với chiếc mũ đen tư duy là khái niệm «phù hợp». Một người có thể thích lối tư duy này hơn lối tư duy khác hoặc có ưu thế với những lối tư duy nhất định. Nếu một người trong cuộc họp cứ khăng khăng chỉ trích mọi việc, mọi người có thể yêu cầu người đó phải ngừng sử dụng chiếc mũ đen.
Những lý lẽ được đưa ra bởi chiếc mũ đen phải có sức thuyết phục. Có nhiều cách khác nhau để tạo nên sự khích động, trong đó sử dụng từ ngẫu nhiên là một cách. Nếu tôi có thời gian rỗi, tôi sẽ làm gì ư? Tôi có thể đi nghỉ, tham gia một khóa học, chăm sóc cây cối trong vườn, tôi có thể hoàn thành một công việc khác.
Đó chỉ là xúc cảm của cá nhân tôi. Nhưng cuối cùng thì không có lời luận tội nào được đưa ra. Đơn giản là chúng ta chỉ nêu lên những thông tin trung lập, không kèm theo những bình luận.
Nếu chúng ta có quá ít thời gian và có quá nhiều vấn đề cần phải giải quyết, trong trường hợp này, chúng ta có thể chấp nhận câu trả lời đầu tiên, ngoài ra chúng ta cần tiếp tục xem xét các câu trả lời khác. Liệu những điều xảy ra có giống những gì đã xảy ra trong quá khứ? Có rất nhiều luận cứ cho rằng sự tiến bộ của loài người chính là nhờ vào mong muốn muốn biến những điều có thể thành sự thật.
Một trong những cách lý giải hợp lý đó là nền văn hoá Nhật Bản không chịu ảnh hưởng bởi lối suy nghĩ của những người Hy Lạp, do những thầy tu thời Trung cổ xây dựng nên nhằm bài trừ những người không theo dị giáo. Giai đoạn đầu tiên của sự tìm kiếm, chúng ta có thể sử dụng chiếc mũ trắng tư duy: “hãy xem xét kỹ lưỡng những cách tiếp cận thường sử dụng để giải quyết những tình huống tương tự như vậy”. Sau đó, chúng ta đưa ra những lập luận phù hợp để chứng minh.
Nhưng ở Mỹ, mọi người bộc lộ cảm xúc một cách mạnh mẽ: "Đó là một ý kiến rất tệ hại". Đối với việc lên kế hoạch cho mỗi chuyến đi, chúng ta đều nêu ra những con đường thay thế. Từ sự ngoại lệ, ta không thể đưa ra một kết luận, đơn giản, vì đó chính là những ví dụ ngoại lệ.
Ưu điểm của phương thức này: nhanh chóng và hiệu quả. Chúng ta cứ giữ những ý tưởng cũ và xem xét chúng Đã đến lúc chúng ta cần mạnh dạn để có một cách tiếp cận mới. Chương trình rất đa dạng, nó tuỳ thuộc vào tình huống.
Trong khi đó xác định hướng xem xét sự việc là gì. Nếu bác sỹ thấy có những đấu hiệu của bệnh sốt, ông sẽ kê đơn cho bệnh nhân điều trị bệnh sởi. Chiếc mũ xanh da trời tại thời điểm kết thúc có thể xác định một trọng tâm tư duy mới.
Chiếc mũ đen đồng nghĩa với việc hãy cẩn trọng chỉ ra những khó khăn tiềm tàng của sự việc để tìm cách chuyển hướng sang chiếc mũ vàng (cân nhắc đến lợi ích, giá trị và những mặt tích cực). Thường thì bộ não của chúng ta tư duy theo kểu mong đợi: mọi việc sẽ nhất định xảy ra như vậy. Có nhiều cách khác nhau để tạo nên sự khích động, trong đó sử dụng từ ngẫu nhiên là một cách.