Mưa dầm thấm lâu, với lại cộng cả bệnh đau của tôi, mẹ bớt nặng lời. Có ai bảo: Loanh quanh luẩn quẩn cũng là chơi. Những kẻ có khả năng lãnh đạo như vậy đủ thông minh để đọc và hiểu về tính nhân văn.
Tôi khóc vì tôi không coi thường thế hệ đi trước nhưng thất vọng vì họ. Quả thất vọng khi xung quanh thường coi truyện là một thứ xa xỉ. Và họ vẫn không có cảm giác về những cơn đau của tôi khi ngồi trên giảng đường.
Bạn lại nhắm mắt làm tí ngủ nữa. Tôi nhớ một câu thơ chợt bật ra trên một chuyến xe từ biển về: hoa cúc vàng lang thang bờ rào. Ai có thể giữ được tuổi trẻ nếu bản thân họ không tự giữ mình.
Những người ngoài cuộc (mấy ai ngoài cuộc) ngồi khoanh tay nguyền rủa lại thường thể hiện thực ra mình cũng chẳng hơn gì. Ôi! Những tiếng còi xe. Thế thì anh không dám.
Câu chuyện đó là của phương Tây, cách đây hàng thế kỷ và có ý nghĩa khác. Bạn chỉ làm cái việc mà nếu nó vô nghĩa thì bạn chấp nhận là kẻ ngộ nhận, nếu nó có nghĩa mà không làm thì hóa ra bạn là một kẻ hèn. Có người cười toe toét.
Khi mà đã lớn đầu cả rồi. Cả phụ nữ nửa, cả trẻ em nữa. Khi bạn phải đánh nhau hoặc làm lành với chính mình, thật khó.
Lúc tôi khóc, dường tôi có hỏi tại sao mình khóc. Nơi mà dù thể xác đang trong trói buộc, những hoạt động sống trong nó vẫn có thể tự do. Tôi chán đến trường ngồi ngoan ngoãn và vô tích sự lắm rồi.
Cậu em bắt đầu giới thiệu cho tôi chức năng các loại máy. Nhưng những thứ đó hơi hiếm. Thật ra, lúc nào bố cũng chỉ muốn đầm ấm.
- Cũng có lí, nhưng liệu cứ miễn cưỡng thế, ta có sống được qua cái nỗi khổ tinh thần này không? Cố rút từng chữ trong những cuốn sách không hề ưa thích, đặt lên đầu rồi lấy búa đóng đinh vào trong hai năm nữa để thỏa lòng người khác. Tiếng gào của họ hoà vào tiếng reo của cổ động viên và được gọi chung là tinh thần dân tộc. Có lẽ tí nữa cũng… Hơi phiền là còn cái cặp, thời buổi này ám ảnh lắm ăn cắp đến nỗi trong sở thú vẫn phải đề phòng.
Họ không biết họ càng cố gắng kéo ta vào rọ học thì ta càng phải cố viết trong mệt mỏi để tìm một sự chứng thực ta vẫn luôn học hỏi, làm việc nghiêm túc. Nhưng không phải không có những mảnh đất mà con người thực sự biết cách yêu thương nhau. Một là: Nếu tôi hoặc một người tôi yêu mến mắc bệnh hiểm nghèo cần chữa trị với chi phí rất lớn thì làm thế nào? Hai là: Khi phải hứng chịu những bất công của quyền lực thì phải chống lại bằng cách nào?