Tôi cảm nhận nó có thực hơn bất cứ thứ gì khác. Bạn sẽ không đánh mất bản thân cho thế giới bên ngoài, và không đánh mất bản thân cho tâm trí của bạn. Thế là sợ hãi nảy sinh, rồi xung đột bên trong và bên ngoài bạn trở nên quen thường trong cuộc sống của bạn.
Lúc đó bạn sẽ cảm thấy dễ chịu với cái Bây giờ và ngay ở đây, cảm thấy dễ chịu với chính mình. Cho dù bầu trời có u ám vì mây đen bao phủ, thì mặt trời cũng không biến đi đâu được. Nhưng ngoài cái quá khứ chúng ta tưởng nhớ và đồng hóa với nó, chẳng phải còn có một tầng quá khứ bên trong chúng ta vốn bị chôn vùi khá sâu đó sao? Tôi đang đề cập đến cái quá khứ vô thức, nó khuôn định cuộc sống của chúng ta nhất là thông qua các kinh nghiệm trong thời thơ ấu, có lẽ ngay cả đến các kinh nghiệm trong tiền kiếp nữa.
Bạn có thể cải thiện hoàn cảnh sống, chứ không thể cải thiện sự sống của bạn. Lặp đi lặp lại nhiều lần, tôi cố gắng đưa bạn đồng hành vào trạng thái phi thời gian và hiện trú tỉnh thức mạnh mẽ trong cái Bây giờ, nhằm giúp bạn nếm được mùi vị tỏ ngộ. Thái độ “vô vi” đích thật hàm ý nội tâm không phản kháng và cảnh giác cao độ.
Nếu bạn phải như thế, bạn có thể chuyển động nhanh, làm việc nhanh, thậm chí chạy vội đi, nhưng đừng phóng chiếu bản thân vào tương lai và không phản kháng cái hiện tại. Nhưng đừng cố gắng giữ cho mình tỉnh táo trong giấc ngủ sâu không mộng mị. Con người đã biết cách phân chia nguyên tử.
Đau khổ cần đến thời gian; nó không thể tồn tại trong cái Bây giờ. Rồi bạn sẽ không đếm xỉa đến, chối bỏ, hay ngấm ngầm phá hoại cái tích cực trong đời sống của bạn. Cả con người cũng khá nhanh chóng biến thành cát bụi, và khi mất đi thì không còn để lại dấu vết gì như thế nó chưa từng tồn tại vậy.
Dĩ nhiên, bạn cũng phải giải quyết một chướng ngại tỏ ngộ khác, vốn là não trạng không ngừng tư duy của mình, nhung sự hiện trú mạnh mẽ phát sinh ở bạn khi giải quyết cái quầng đau khổ cũng sẽ giải thoát bạn khỏi bị đồng hóa với tâm trí. Chúng không thể tách rời khỏi trạng thái cộng thông nội tại tự nhiên của bạn với Bản thế hiện tiền. Khi bạn tiến sâu hơn nữa và lãnh địa “vô niệm”, như cách gọi ở phương Đông, bạn thể hiện được trạng thái ý thức thuần khiết.
Đây là niềm vui của Bản thể hiện tiền, niềm vui của Thượng đế. Nếu không có sự chuyển biến sâu sắc trong ý thức nhân loại, thì đau khổ của thế gian này là hố thẳm không đáng. Nhưng dĩ nhiên bạn luôn có một cơ may khác.
Cái tôi gọi là ý thức mê muội bình thường (ordinary unconsciousness) chính là trạng thái bị đồng hoá với các tiến trình suy nghĩ và cảm xúc, các phản ứng, dục vọng và ác cảm của bạn. Tôi có đọc chuyện kể về một triết gia phải khắc kỷ ở Hy Lạp cổ đại rằng, khi được báo người con trai bị chết trong tai nạn, ông ta đáp: “Tôi vốn đã biết nó không bất tử mà”. Trong trạng thái nối kết, cộng thông nội tại này, bạn sẽ nhạy bén hơn, tỉnh táo hơn so với trạng thái bị đồng hóa tâm trí.
Khuôn mẫu cũ kỹ của suy nghĩ, tình cảm, hành vi, phản ứng, và dục vọng luôn luôn thủ một vai diễn trong vở kịch lặp đi lặp lại bất tận theo một kịch bản trong tâm trí, khiến cho bạn cảm thấy mình có cá tính, có một nhân thân đặc thù, nhưng nó lại làm biến dạng hay che phủ thực tại của cái Bây giờ. Sau khi đã nếm qua, thì từ ngữ “mật ong” hóa ra kém quan trọng hơn đối với bạn. Thay vì chiến đấu với bóng tối, bạn đem ánh sáng vào.
Chẳng phải vấn đề là học cách sống chung với chúng chứ không cố gắng tránh né chúng đó sao? ở bình diện hình tướng, có sinh ra và chết đi, có sáng tạo và hủy hoại. Hậu quả là các đối cực cung cấp năng lượng lẫn cho nhau.