Bướm bay thì nhất định đậu trên một hoa. Cứ quan sát một phòng học sinh nam ở chung trò trọ học thì biết được phần nàotính lôi thôi của bạn trai. Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi mất dạy.
Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Đây một trái dừa uống nước chưa quăng gáo, vài chiếc guốc hư. Cũng may cho ông bà ta tính vốn trầm mặc, ưa tĩnh nay không còn sống sót bao nhiêu để phải mờ mắt như bị máu xâm vì sự ăn mặc thay đổi của con cháu.
Tiếng nói họ chưa kiềm hãm được. Khi lớn lên trên bước đường đời, người nam tỏ ra dè dặt cẩn thận hơn người nữ. Họ nghe oi bức, đứng ngồi, ăn ngủ, không yên.
Họ không để ý cho lắm kiểu hớt nào coi được cho đầu họ mà chạy theo kiểu hớt của một thời. Những tâm hồn bạn trai tu hành tôi bàn đây là những tâm hồn có quan niệm chánh đáng về sự tu luyện. Con chó không sủa lại cắn.
Tâm tình phức tạp của bạn trai trong tuổi nầy, cứ chung mà nói, không có gì đáng trách cả. Dĩ nhiên có văn bằng mà tìm được địa vị thì đời lên hương lắm. Có kẻ nặng nhẹ, chưởi mắng nữa.
Còn một bạn trai dù hỉ mũi chưa sạch, khờ ịt về yêu đương mà hễ yêu một bạn gái thì có thái độ anh và xưng anh với người tình của mình ngay. Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng. Bạn nay mai thù, thù nay mai bạn.
Nhiều cuộc ái ân trong lúc đợi chờ bị thời gian thí nghiệm, dần dần phai lạt, tiêu trầm luôn. Bạn trai vô tình coi bè bạn mình, như một thứ thầy và có thể bạn làm đều là mẫu. Trong (L'âme de l'dolescent) P.
Có thể người nữ ưu sầu cách nồng nhiệt, khắc khe, nhưng thời gian sẽ làm họ nguôi mau, nhất là khi họ có cơ hội tái giá. Tuy suy nghĩ như vậy, tôi không dám quả quyết đ àn ông là phái yếu về quan điểm nầy. Mặt họ hình như bị đổi dạng, hơi sần và các mụn cám, mụn cồi, mụn bọc nữa, thi đua mọc lên.
Giữa muà xuân của tâm hồn họ, dậy lên một bản hòa tấu có đủ khát vọng, tâm tình, ý tưởng, mơ mộng, luyến tiếc, bất mãn, lãnh đạm, hăng hái vân vân và vân vân. Có nhiều bạn trai to con, nhưng gặp mỹ nhân thì đỏ mặt, thấy thân hình mình trơ trẽn và ăn nói thiếu tự nhiên. Điểm tâm lý nầy đáng để ý là người ta đừng lấy làm lạ sao lắm khi bạn trai tỏ ra lạnh lạt với người nào kể cả người yêu của họ hay chểnh mảng, bỏ rơi những bộ phận nào trong lúc tính những dự môn chơi thể thao, những môn thể dục.
Còn Brizeux lúc đời đang lên có lần cao hứng nói: Tôi muốn làm César hay không làm gì hết. lịch sử đầy gương thanh kiếm anh hùng bị sét vì lệ phụ nữ. Họ dè dặt cũng có hồ nghi cũng có.