Đến học đường, giữa cảnh náo nhiệt của đám đông, họ có cảm tưởng mình lạc vào rừng thẳm chim ca suối đ àn. Sau hết một ác quả quan hệ là ý chí chịu thiệt thòi nhất . Chị thì chạy ra vô, vừa thay đồ vừa nói, lục cái giỏ nầy nói, soạn cái giỏ kia nói, mời mẹ ăn nho nói, mời cha hút thuốc lào, cô táp nói.
Rồi đây trên đường sự nghiệp, họ đóng những vai trò xã hội có liên hệ đến vận mệnh hạnh phúc đồng loại. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Họ cho cha mẹ không hiểu họ rõ ràng.
Nhưng nguyên nhân là tại trong đường gân thớ thịt của họ có khuynh hướng thông truyền nòi giống, khuynh hướng mà tạo hóa khiến họ có. Con người ve vãn, chọc ghẹo là con người nui mầm móng bội bạc. Cánh rừng tình cảm của họ bị bóng tối tội lỗi ẩn núp nhiều hơn là ánh sáng của đạo lý, của bổn phận nên người.
Cũng có một số, mà là thiểu số, bạn trai không đổi tiếng. Một cách khéo léo nào đó họ minh thị hay mặc thị tỏ ra mình có đủ điều kiện để xây hạnh phúc gia đình lắm, mình được kẻ nầy, người nọ môn đăng hộ đối ngấp nghé. Chính người đ àn ông bảo đảm sinh mệnh vừa cho vợ, vừa cho con.
Ngày xưa chế độ gia đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều lĩnh vực trí thức họ vắng bóng. Điều đó không có nghĩa là họ dễ dẫn dụ bằng sự phi lý đâu. Tình yêu và ý chí mạnh hơn cả.
Tâm trí họ bị chiếm thường xuyên bởi hình ảnh người tri kỷ. Trong mối tình đầu, Désirée không yêu ai hơn Nã Phá Luân nhưng vì thấy Nã Phá Luân trắng trợn quăn neo lòng ở bến khác và vì bản lĩnh phục thù, nàng định ủy thác trái tim cho một ai có thể đối đầu với Nã Phá Luân. Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự.
Còn con cái thì cả ngày bị họ la bài hãi, nếu không rầy thì họ thuyết luân lý, thứ luân lý hai xu. Bạn trai mắc nó, sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn, mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không đều, vai rút, gối run. Tâm hồn họ tự nhiên cỡi mở.
Phải nỗ lực xây dựng hòa bình. Đổ máu cho hòa bình. Thánh Phao lồ đầu gần hai thứ tóc mà còn làm hung thần bách hại công giáo.
Nhà giáo dục muốn hướng dẫn tâm hồn họ đừng quá nghiêm khắc sống xa họ. Gương mặt trái xoan, nét mày cong dịu, cặp mắt gợi tình, làn da mời hôn, đôi môi tình tứ, cái càm duyên, tay chân mỹ miều biểu lộ sự mềm mại, sự an ủi là những điều họ thèm như người bịnh thèm sống. Francoise nói: Tôi phải săn sóc thân thể tôi để tập nó làm những việc khổ cực của tinh thần.
Gia đình, quốc gia, nhân loại chờ đợi ở bạn nhiều. Rồi đến vai trò của lương tâm: tài năng nầy bắt buộc ráo riết người đàn ông một khi nhúng tay vào công việc xây dựng gia đình, biểu lộ tình yêu trong việc tính giao không thể để một mình đàn bà gánh trách nhiệm gia thất. Nhà giáo chỉ thuyết ngoài da họ.